پیش بینی ابتلا به دیابت با استفاده از رگرسیون منطقی

مقدمه: دیابت نوع 2 یکی از بیماری های چندعاملی است که با توجه به اهمیت و بار فردی و اجتماعی، لزوم شناسایی افراد پرخطر برای ابتلا به آن مشهود است. تاکنون مطالعه های متعددی برای پیش بینی بروز دیابت با استفاده از مدل های آماری موجود انجام شده است ولی با وجود اهمیت بالینی اثر متقابل عوامل خطرساز بر بروز دیابت، امکان لحاظ کردن همه ی اثرهای متقابل ممکن در مدل های آماری فعلی وجود ندارد. در این مطالعه، به منظور یافتن ترکیبات منطقی مناسب از عوامل خطرساز مرتبط با دیابت نوع 2 از روش رگرسیون لجستیک منطقی استفاده شد. مواد و روش ها: جمعیت مورد بررسی، از افراد بخش کوهورت مطالعه ی قند و لیپید تهران (tlgs) انتخاب شدند. 3523 نفر (8/57% زن و 2/42% مرد) وارد مطالعه شدند. تحلیل های مربوط با استفاده از روش رگرسیون لجستیک منطقی (logic logistic regression) انجام شد. پارامترهای مدل با به کارگیری الگوریتم annealing برآورد شد. به منظور اجتناب از بیش برآورد شدن، تعداد بهینه ی ترکیبات منطقی و متغیرهای مدل به روش اعتبار متقاطع تعیین شد. برای ارزیابی و مقایسه ی مدل منطقی به دست آمده با رگرسیون لجستیک حاصل از اثر اصلی، آماره ی انحراف، میزان حساسیت و ویژگی دو مدل محاسبه شد. هم چنین، مقایسه ی میزان پیش بینی بروز دیابت توسط مدل ها با استفاده از سطح زیر منحنی مشخصه ی عملکرد (roc) انجام شد. نرم افزار r نسخه 1/8/2 برای انجام تحلیل ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: با استفاده از الگوریتم anealing مدل رگرسیون لجستیک منطقی با 4 ترکیب بولی شامل 5 متغیر برازش داده شد. آماره ی انحراف این مدل 3/1203 به دست آمد که نسبت به مدل های دیگر و نیز مدل لجستیک پیشرو (آماره ی انحراف = 88/1206) برازش بهتری داشت. عبارات بولی یافت شده در مدل با 4 ترکیب شامل اختلال تحمل قند ناشتا (نسبت بخت: 53/5 و فاصله ی اطمینان 95%: 59/7 و 03/4، اختلال تحمل قند دوساعته (نسبت بخت: 45/5 و فاصله ی اطمینان 95%: 49/7 و 96/3)، داشتن سابقه ی فامیلی دیابت با (نسبت بخت: 89/1و فاصله ی اطمینان 95%: 63/2 و 38/1)، تری گلیسرید بالا یا دور کمر بالا (نسبت بخت: 4/2 و فاصله ی اطمینان 95%: 32/3 و 73/1) بود (برای همه متغیرها 001/0p<). سطح زیر منحنی راک مربوط به مدل 843/0 با فاصله ی اطمینان 95% مجانبی (874/0 و 813/0) به دست آمد که با سطح زیر منحنی راک مدل لجستیک پیشرو (839/0) تفاوت معنی داری نداشت. نتیجه گیری: به نظر می رسد رگرسیون منطقی به عنوان یک روش جدید، قابلیت خوبی برای غربالگری بیماری های چند عاملی از جمله دیابت دارد زیرا در این رگرسیون، امکان شناسایی و لحاظ کردن اثر متقابل بین عوامل خطرساز وجود دارد.